Treść umowy faktoringu
Treść umowy faktoringu obejmuje z reguły dwie części. Część pierwsza, podstawowa, obejmuje postanowienia składające się niejako na "ogólne warunki " takich umów. Są one dlatego nazywane w praktyce "warunkami standardowymi". Część druga umowy faktoringu obejmuje postanowienia szczegółowe. Na ogół bywa tak, że przedmiotem transakcji są jedynie postanowienia szczegółowe. Jeżeli bowiem przedsiębiorcy nie odpowiadają "warunki ogólne" sformułowane w pierwszej części umowy, to po prostu nie przystępuje w ogóle do pertraktacji co do warunków szczegółowych.
Już z pierwszej części umowy powinno wynikać, czy strony doprowadzą do skutku faktoring właściwy, czy też, poprzestaną na faktoringu niewłaściwym. Należy zatem powiedzieć wyraźnie o tym, czy bank faktoringowy bierze na siebie ryzyko wypłacalności dłużnika, czy też że będzie ono nadal obarczać przedsiębiorcę. W przedstawionej części umowy należy wskazać umowy zawarte pomiędzy przedsiębiorcą a jego dłużnikiem, a z których wynikają wierzytelności przelewane przez przedsiębiorcę na bank faktoringowy. Wskazanie to powinno obejmować co najmniej dokładne oznaczenie stron tamtych umów, daty ich zawarcia, ich przedmioty oraz terminy spełnienia świadczeń na rzecz przedsiębiorcy. Jeżeli między przedsiębiorcą a jego dłużnikami zawarte zostały umowy dodatkowe (zwane w praktyce "aneksami"), to powinny one być wyszczególnione już w części podstawowej z podaniem takich samych danych, jak w wypadku umów pierwotnych. Umowa faktoringu obejmuje nierzadko kilka (kilkanaście) umów dostawy, sprzedaży, czy o usługi, jakie doszły do skutku między przedsiębiorcą a jego partnerami. W takiej sytuacji występuje szereg różnych terminów zapłaty należności przedsiębiorcy. Podmioty umowy mogą wówczas uzgodnić tzw. średni termin płatności dla wszystkich tych wierzytelności (z ang. average due date). Należy też określić kwotę należną sprzedawcy (dostawcy) czy usługodawcy z tytułu cesji ich wierzytelności. W części podstawowej musi też być określona wysokość prowizji należnej faktorowi. Wysokość ta może być podana w wielkości bezwzględnej lub w odpowiednim procencie (stopa procentowa) w stosunku do wielkości wierzytelności. Na wysokość prowizji wpływa oczywiście nie tylko kwota (wielkość) wierzytelności, ale i pozycja ekonomiczno-prawna nabywcy towarów i usług, zabezpieczenie wierzytelności, przedmiot towarów i usług objętych umowami sprzedaży, dostawy lub umowami o usługi, a także terminy (długie czy krótkie) spełnienia świadczenia przed dłużnika (dłużników). Oprócz zwykłej prowizji, strony mogą sobie zastrzec dla faktora prowizje dodatkową, wynikającą z reguły z zakresu czynności dodatkowych, których ma podjąć się faktor. Oprócz prowizji zwykłej i dodatkowej możliwa jest też prowizja podwyższona. Stosowana jest przy faktoringu właściwym (pełnym) i tylko z tym faktoringiem jest ona w praktyce obrotu wiązana. Podwyższenie prowizji wiąże się tu bowiem z przyjęciem przez faktora ryzyka wypłacalności dłużnika. Należy również zawrzeć postanowienia co do obowiązku płacenia odsetek za korzystanie z cudzego kapitału oraz odsetek za opóźnienie, poza tym umowa powinna zawierać wszystkie inne dane niezbędne dla zawarcia umowy, a więc oznaczenie stron z podaniem adresu, ewentualnych pełnomocników (prokurentów), czas trwania umowy (ściśle określony lub na czas nieoznaczony).
Integralną część kontraktu faktoringowego stanowią warunki szczegółowe. W tej części umowy zawarte są postanowienia poszerzające zakres świadczeń faktora na rzecz faktoranta. Musi się tu znaleźć także dokładny opis świadczeń dodatkowych. Faktor na mocy dodatkowego porozumienia może świadczyć inne usługi, takie jak: działalność reklamową i marketingową, kojarzenie dostawców i odbiorców, wybór agentów handlowych, doradztwo prawne i ekonomiczne, prowadzenie postępowań spornych.
Usługi te mogą obejmować ponadto:
- inkaso należności
- windykację należności
- wykupywanie faktur na okres dłuższy, niż to wynika z terminu płatności wskazanego na dokumencie
- ustalenie okresu tolerancji
- prowadzenie rozliczeń transakcji pomiędzy faktorantem i dłużnikiem oraz informowanie go o terminowości wywiązywania się dłużnika z płatności
- kierowanie upomnień do opieszałych dłużników
- zbieranie informacji i gromadzenie danych statystycznych o istotnym znaczeniu gospodarczym dla faktoranta
- opracowanie projektów rozwoju faktoranta
W części drugiej umowy faktoringowej strony określają również szczegółowe prawa i obowiązki. W praktyce obrotu umowy mogą zawierać:
- zakres uprawnień faktora
- zakres obowiązków sprzedawcy (dostawcy) lub usługodawcy
Kumulatywne przystąpienie do długu
Kumulatywne przystąpienie do długu powodujace solidarną odpowiedzialność dłużników dopuszczalne jest na podstawie zasady swobody zawierania umów. Polega ono na przyjeciu odpowiedzialności przez osoby trzecie za dotychczasowe zobowiązania dłużnika. Podkreślić należy, iż przystępujący nie zastępuje dłużika w ramach spełnienia świadczenia, nie zostaje on także z tego zwolniony, lecz występuje wraz z nim jako solidarny współdłużnik. Następuje tutaj pomnożenie podmiotów po stronie zobowiązanej w stosunku zobowiązaniowym o niezmienionej treści. Przyspiąpienie do długu dotyczy jedynie zobowiązań już insteniejących w momencie przystąpienia - nie można przystępować do długów przyszłych, bądź warunkowych.
Umowa kumulatywnego przystąpienia do długu zawierana jest pomiędzy dotychdzacowym dłużnikiem, a przyspiępującym do długu, albo przystepującym do długu, a wierzycielem. Taka umowa nie wymaga formy szczególnej, aby wywołać skutki.
Opócz umownego przystąpienia do długu ustawodawca przewidział również ustawowe przyspiąpienie do długu. Ma to miejsce wówczas, gdy nabywca przedsiębiorstwa bądź gospodarstwa rolnego staje się dłuznikiem solidarnym w zakresie zobowiązań związanych z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa bądź gospodastwa rolnego, bez względu na to z jakiego zdarzenia te zobowiązania powstały. Wyłączenie tej odpowiedzialności następuje jedynie gdy nabywca mimo, zachowaia naleznje staranności nie wiedział o istnieniu zobowiązania, a także ta odpowiedzialność jest ogranczona po stronie nabywcy przedsiebiorstwa, bądź gospodarstwa rolnego do jego wartości.
