Treść umowy faktoringu
Treść umowy faktoringu obejmuje z reguły dwie części. Część pierwsza, podstawowa, obejmuje postanowienia składające się niejako na "ogólne warunki " takich umów. Są one dlatego nazywane w praktyce "warunkami standardowymi". Część druga umowy faktoringu obejmuje postanowienia szczegółowe. Na ogół bywa tak, że przedmiotem transakcji są jedynie postanowienia szczegółowe. Jeżeli bowiem przedsiębiorcy nie odpowiadają "warunki ogólne" sformułowane w pierwszej części umowy, to po prostu nie przystępuje w ogóle do pertraktacji co do warunków szczegółowych.
Już z pierwszej części umowy powinno wynikać, czy strony doprowadzą do skutku faktoring właściwy, czy też, poprzestaną na faktoringu niewłaściwym. Należy zatem powiedzieć wyraźnie o tym, czy bank faktoringowy bierze na siebie ryzyko wypłacalności dłużnika, czy też że będzie ono nadal obarczać przedsiębiorcę. W przedstawionej części umowy należy wskazać umowy zawarte pomiędzy przedsiębiorcą a jego dłużnikiem, a z których wynikają wierzytelności przelewane przez przedsiębiorcę na bank faktoringowy. Wskazanie to powinno obejmować co najmniej dokładne oznaczenie stron tamtych umów, daty ich zawarcia, ich przedmioty oraz terminy spełnienia świadczeń na rzecz przedsiębiorcy. Jeżeli między przedsiębiorcą a jego dłużnikami zawarte zostały umowy dodatkowe (zwane w praktyce "aneksami"), to powinny one być wyszczególnione już w części podstawowej z podaniem takich samych danych, jak w wypadku umów pierwotnych. Umowa faktoringu obejmuje nierzadko kilka (kilkanaście) umów dostawy, sprzedaży, czy o usługi, jakie doszły do skutku między przedsiębiorcą a jego partnerami. W takiej sytuacji występuje szereg różnych terminów zapłaty należności przedsiębiorcy. Podmioty umowy mogą wówczas uzgodnić tzw. średni termin płatności dla wszystkich tych wierzytelności (z ang. average due date). Należy też określić kwotę należną sprzedawcy (dostawcy) czy usługodawcy z tytułu cesji ich wierzytelności. W części podstawowej musi też być określona wysokość prowizji należnej faktorowi. Wysokość ta może być podana w wielkości bezwzględnej lub w odpowiednim procencie (stopa procentowa) w stosunku do wielkości wierzytelności. Na wysokość prowizji wpływa oczywiście nie tylko kwota (wielkość) wierzytelności, ale i pozycja ekonomiczno-prawna nabywcy towarów i usług, zabezpieczenie wierzytelności, przedmiot towarów i usług objętych umowami sprzedaży, dostawy lub umowami o usługi, a także terminy (długie czy krótkie) spełnienia świadczenia przed dłużnika (dłużników). Oprócz zwykłej prowizji, strony mogą sobie zastrzec dla faktora prowizje dodatkową, wynikającą z reguły z zakresu czynności dodatkowych, których ma podjąć się faktor. Oprócz prowizji zwykłej i dodatkowej możliwa jest też prowizja podwyższona. Stosowana jest przy faktoringu właściwym (pełnym) i tylko z tym faktoringiem jest ona w praktyce obrotu wiązana. Podwyższenie prowizji wiąże się tu bowiem z przyjęciem przez faktora ryzyka wypłacalności dłużnika. Należy również zawrzeć postanowienia co do obowiązku płacenia odsetek za korzystanie z cudzego kapitału oraz odsetek za opóźnienie, poza tym umowa powinna zawierać wszystkie inne dane niezbędne dla zawarcia umowy, a więc oznaczenie stron z podaniem adresu, ewentualnych pełnomocników (prokurentów), czas trwania umowy (ściśle określony lub na czas nieoznaczony).
Integralną część kontraktu faktoringowego stanowią warunki szczegółowe. W tej części umowy zawarte są postanowienia poszerzające zakres świadczeń faktora na rzecz faktoranta. Musi się tu znaleźć także dokładny opis świadczeń dodatkowych. Faktor na mocy dodatkowego porozumienia może świadczyć inne usługi, takie jak: działalność reklamową i marketingową, kojarzenie dostawców i odbiorców, wybór agentów handlowych, doradztwo prawne i ekonomiczne, prowadzenie postępowań spornych.
Usługi te mogą obejmować ponadto:
- inkaso należności
- windykację należności
- wykupywanie faktur na okres dłuższy, niż to wynika z terminu płatności wskazanego na dokumencie
- ustalenie okresu tolerancji
- prowadzenie rozliczeń transakcji pomiędzy faktorantem i dłużnikiem oraz informowanie go o terminowości wywiązywania się dłużnika z płatności
- kierowanie upomnień do opieszałych dłużników
- zbieranie informacji i gromadzenie danych statystycznych o istotnym znaczeniu gospodarczym dla faktoranta
- opracowanie projektów rozwoju faktoranta
W części drugiej umowy faktoringowej strony określają również szczegółowe prawa i obowiązki. W praktyce obrotu umowy mogą zawierać:
- zakres uprawnień faktora
- zakres obowiązków sprzedawcy (dostawcy) lub usługodawcy
Poręczenie cywilne
Poręczenie cywilne jest to umowa, której zasady uregulowane zostału w Kodeksie cywilnym. Poręczenie cywiilne jest umową, na pdostawie której poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela dotego, iż wykona zobowiązanie dłużnika w sytuacji, gdyby dłużnik samswojego zobowiązania nie wypełnił. W przypadku poręczenia cywilnego ważne jest, aby zostało złożone na piśmie pod rygorem niewazności. Poręczenia mogą udzielac zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne, umowa ta może również obejmowac dług przyszły, ale tylko którego wysokość jest z góry oznaczona. Umowa poręczenia może zostać odwołana tylko przed powstaniem długu.
Podstawową cechą poręczenia jest jego zależność od zobowiązania dłużnika wobec wierzyciela. Przejawia się to w tym, iż niewazność zobowiązania głównego powoduje nieważność poręcznia, umorzenie zobowiązania głównego powoduje wygaśnięcie poręczenia, zakres zobowiązania głównego równy jest zakresowi poręczenia (odpowiedzialności poręczyciela tylko do wysokości w jakiej odpowiedzialny jest dłużnik).
W sytuacji, gdy świadczenie do jakiego zobowiązał się dłużnik nie zostało przez niego wypełnione, wierzyciel ma obowiązek niezwłocznie poinformować o tym fakcie poręczyciela, jednocześnie wzywając go do wzięcia udziału w toczącej się sprawie. Natomiast, gdy poręczyciel wypełni świadczenia za dłużnika, to powinien powiadomić o tym zdarzeniu niezwłocznie dłużnika. Prowadzi to do sytuacji, gdy poręczyciel wstępuje w miejsce wierzyciela dłużnika, od którego może żądać spełnienia świadczenia, które sam wczesniej za niego wypełnił.
Ustawodawca dopuszcza także sytuację, gdy poręczycielowi można także udzielić poręczenia - jest to tak zwane podporęczenie. Poręczyciel udzielajacy takiego podporęczenia odpowiada wobec wierzyciela jak poręczyciel.
